Xử lý nước thải khung công nghiệp chứa dầu mỡ

Xử lý nước thải khu công nghiệp bằng công nghệ SBR: Đây là mô hình xử lý nước thải được áp dụng nhiều nhất ở nước ta trong việc xử lý nước thải cho khu công nghiệp tập trung

Nước thải của khu công nghiệp gồm hai loại chính: nước thải sinh hoạt từ các khu văn phòng và nước thải sản xuất từ các nhà máy sản xuất trong khu công nghiệp. Đặc tính nước thải sinh hoạt thường là ổn định so với nước thải sản xuất. Nước thải sinh hoạt ô nhiễm chủ yếu bởi các thông số BOD5, COD, SS, Tổng N, Tổng P, dầu mỡ – chất béo. Trong khi đó các thông số ô nhiễm nước thải công nghiệp chỉ xác định được ở từng loại hình và công nghệ sản xuất cụ thể. Nếu không xử lý cục bộ mà chảy chung vào đường cống thoát nước, các loại nước thải này sẽ gây ra hư hỏng đường ống, cống thoát nước. Vì vậy, yêu cầu chung đối với các nhà máy, xí nghiệp trong các khu công nghiệp cần phải xây dựng hệ thống  để xử lý sơ bộ trước khi xả nước thải vào hệ thống xử lý nước thải tập trung của khu công nghiệp. Nguồn nước thải phát sinh từ hoạt động sản xuất và sinh hoạt của các đơn vị trong KCN chảy về hệ thống xử lý đạt quy chuẩn về môi trường trước khi thải ra môi trường bao gồm:
- Nước thải sản xuất từ các nhà máy;
- Nước thải sinh hoạt từ các nhà máy;
- Nước thải là nước mưa chảy tràn;
- Nước thải từ công tác chữa cháy, rửa thiết bị, vệ sinh nhà xưởng.
Hệ thống thoát nước trong KCN được thiết kế theo hai hệ thống riêng:
- Hệ thống thoát nước mưa và nước thải công nghiệp quy ước sạch; 
- Hệ thống thoát nước thải sinh hoạt và nước thải công nghiệp.
Các công trình xử lý cục bộ ở các nhà máy, xí nghiệp trong khu công nghiệp đối với nước thải sinh hoạt và nước thải công nghiệp với nhiệm vụ xử lý đạt tới giá trị nồng độ theo quy chế KCN là nguồn loại B (QCVN24:2009/BTNMT)

I. SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI KHU CÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ SBR

II. THUYẾT MINH SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC THẢI KHU CÔNG NGHIỆP BẰNG CÔNG NGHỆ SBR
Nước thải từ các nhà máy trong khu công nghiệp được tập trung và dẫn qua mương lắng cát kết hợp đặt song chắn rác thô. Rác có kích thước lớn được tách ra, cát lắng xuống đáy mương và được lấy lên theo định kỳ. Nước thải tiếp tục chảy về hố thu của hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp.
Tại hố thu, nước thải được bơm tự động bơm qua máy lọc rác tinh. Tại máy lọc rác tinh, rác có kích thước nhỏ được tách ra trước khi vào bể tách mỡ. Tại bể tách mỡ, dầu mỡ có trong nước thải được gạt bỏ ra khỏi nước thải và được thu về thùng chứa mỡ và đem đi xử lý. Tiếp đến nước thải tự chảy qua bể điều hoà, tại đây nước thải được điều hòa về lưu lượng, nhờ 2 máy khuấy trộn chìm và được điều chỉnh pH nước thải cho thích hợp bằng dung dịch H2SO4 và dung dịch NaOH trước khi đi vào bể phản ứng.
Tiếp đến, nước thải được bơm qua bể phản ứng. Tại bể này, châm dung dịch phèn vào kết  hợp với khuấy trộn sẽ xảy ra quá trình tạo bông để tạo điều kiện tốt cho quá trình lắng ở bể lắng. Tiếp theo, nước thải tự chảy qua bể lắng, lượng bông bùn có trong nước thải được lắng xuống đáy. Định kỳ bùn này được bơm về bể chứa bùn, phần nước trong bên trên tự chảy về bể sinh học hiếu khí SBR. Tại bể này, khí được thổi liên tục trong 1 thời gian nhất định (trong một mẻ), từ dưới lên theo một hệ thống máy thổi khí khuếch tán và hòa tan oxy vào nước. Trong điều kiện sục khí liên tục, vi khuẩn hiếu khí sẽ oxy hoá hầu hết các hợp chất hữu cơ có trong nước thải.
Sau khi hết thời gian sục khí, ngừng quá trình sục khí và để lượng bùn có trong nước thải lắng xuống đáy bể. Một phần bùn này được bơm bùn tự động bơm về bể chứa bùn, phần nước phía trên bể SBR được thu về bể khử trùng nhờ DECANTER thu được.
  
SBR là một dạng của bể Aerotank. Khi xây dựng bể SBR nước thải chỉ cần đi qua song chắn, bể lắng cát và tách dầu mỡ nếu cần, rồi nạp thẳng vào bể. Ưu điểm là khử được các hợp chất chứa nitơ, photpho khi vận hành đúng các quy trình hiếu khí, thiếu khí và yếm khí.
Bể SBR hoạt động theo 5 pha:
•   Pha làm đầy ( fill ): thời gian bơm nước vào kéo dài từ 1-3 giờ. Dòng nước thải được đưa vào bể trong suốt thời gian diễn ra pha làm đầy. Trong bể phản ứng hoạt động theo mẻ nối tiếp nhau, tuỳ theo mục tiêu xử lý, hàm lượng BOD đầu vào, quá trình làm đầy có thể thay đổi linh hoạt: làm đầy – tĩnh, làm đầy – hòa trộn, làm đầy – sục khí.
•   Pha phản ứng, thổi khí ( React ): Tạo phản ứng sinh hóa giữa nước thải và bùn hoạt tính bằng sục khí hay làm thoáng bề mặt để cấp oxy vào nước và khuấy trộn đều hỗn hợp. Thời gian làm thoáng phụ thuộc vào chất lượng nước thải, thường khoảng 2 giờ. Trong pha phản ứng, quá trình nitrat hóa có thể thực hiện, chuyển Nitơ từ dạng N-NH3 sang N-N¬O22- và nhanh chóng chuyển sang dạng N-NO3-.
•   Pha lắng (settle): Lắng trong nước. Quá trình diễn ra trong môi trường tĩnh, hiệu quả thủy lực của bể đạt 100%. Thời gian lắng trong và cô đặc bùn thường kết thúc sớm hơn 2 giờ.
•   Pha rút nước ( draw):  Khoảng 0.5 giờ.
•   Pha chờ : Chờ đợi để nạp mẻ mới, thời gian chờ đợi phụ thuộc vào thời gian vận hành 4 quy trình trên và vào số lượng bể, thứ tự nạp nước nguồn vào bể. 
Xả bùn dư là một giai đoạn quan trọng không thuộc 5 giai đoạn cơ bản trên, nhưng nó cũng ảnh hưởng lớn đến năng suất của hệ. Lưu lượng và tần suất xả bùn được xác định bởi năng suất yêu cầu, cũng giống như hệ hoạt động liên tục thông thường. Trong hệ hoạt động gián đoạn, việc xả bùn thường được thực hiện ở giai đoạn lắng hoặc giai đoạn tháo nước trong. Đặc điểm duy nhất là ở bể SBR không cần tuần hoàn bùn hoạt hoá. Hai quá trình làm thoáng và lắng đều diễn ra ở ngay trong một bể, cho nên không có sự mất mát bùn hoạt tính ở giai đoạn phản ứng và không phải tuần hoàn bùn hoạt tính từ bể lắng để giữ nồng độ.
Tại bể khử trùng nước thải được châm dung dịch NaOCl được sản xuất từ máy điều chế javen với liều lượng nhất định để tiệt trùng  nước trước khi xả ra hồ sinh học.
Nước thải sau quá trình xử lý đạt cột  A QCVN24:2009/BTNMT được phép xả thải ra môi trường.

https://www.facebook.com/betachmoinox/

Thi công hệ thống xử lý nước thải chứa dầu mỡ bằng biện pháp bể tách mỡ

   Ngày nay, môi trường của chúng ta ngày càng bị ô nhiễm do các hoạt động kinh doanh – sản xuất – dịch vụ, … của các doanh nghiệp. Vấn đề môi trường chưa được quan tâm đúng mực,không chỉ tại các khu công nghiệp, các doanh nghiệp, nhà máy, xí nghiệp sản xuất lớn mắc phải vấn đề xử lý nước thải trước khi thải ra môi trường mà ở tại các  Nhà hàng, Khách sạn, …thì vẫn đề này vẫn chưa được giải quyết triệt để

Pizza Hut là khu vui chơi ăn uống và là địa điểm được nhiều người lui chính vì thế lượng nước thải cũng rất lớn, nước thải từ quá trình chế biến thức ăn, nước thải từ các đồ ăn thừa hoặc nước thải sinh hoạt,...Tất cả sẽ để lại cho môi trường nhiều chất độc hại nếu không được xử lý triệt để.

a. Thiết bị tách rác

   Nhiệm vụ: Để loại ra bỏ tất cả các loại rác thô có trong nước thải có thể gây tắc nghẽn đường ống làm hư hại máy bơm và làm giảm hiệu quả xử lý của giai đoạn sau, cần phải bố trí thiết bị tách rác thô loại bỏ rác thô trong nước thải.

b. Bể tách dầu mỡ

  Do nước thải phát sinh từ khu vực nhà ăn có chứa một hàm lượng dầu mỡ, nếu không có biện pháp xử lý thích hợp nó sẽ ức chế hoạt động của các VSV trong nước. Do đó, nhiệm vụ của bể tách mỡ là tách và giữ dầu mỡ lại trong bể trước khi dẫn vào hệ thống xử lý, tránh nghẹt bơm, đường ống và làm giảm quá trình xử lý sinh học phía sau. Dầu mỡ tách ra định kỳ hút bỏ theo qui định.

Thi công hệ thống xử lý nước thải chứa dầu mỡ bằng biện pháp bể tách mỡ

c. Bể điều hoà

  Bể điều hòa là nơi tập trung các nguồn nước thải thành một nguồn duy nhất và đồng thời để chứa cho hệ thống hoạt động liên tục.

  Do tính chất của nước thải dao động theo thời gian trong ngày, (phụ thuộc nhiều vào các yếu tố như: nguồn thải và thời gian thải nước). Vì vậy, bể điều hòa là công trình đơn vị không thể thiếu trong bất kỳ một trạm xử lý nước thải nào. Đặc biệt đối với hệ thống xử lý nước thải nhà hàng khách sạn. 

  Bể điều hòa có nhiệm vụ điều hòa lưu lượng và nồng độ nước thải, tạo chế độ làm việc ổn định và liên tục cho các công trình xử lý, tránh hiện tượng hệ thống xử lý bị quá tải. Nước thải trong bể điều hòa được sục khí liên tục từ máy thổi khí và hệ thống đĩa phân phối khí nhằm tránh hiện tượng yếm khí dưới đáy bể.

  Nước thải sau bể điều hòa được bơm lên bể sinh học hiếu khí có vật liệu dính bám.

d. Bể sinh học hiếu khí có vật liệu dính bám

  Bể sinh học hiếu khí có vật liệu dính bám bằng bùn hoạt tính lơ lững và dính bám là công trình đơn vị quyết định hiệu quả xử lý của hệ thống xử lý.

  Bể sinh học có vật liệu dính bám có dòng chảy cùng chiều với dòng khí từ dưới lên. Các vi khuẩn hiện diện trong nước thải tồn tại ở dạng lơ lửng và dạng dính bám vào lớp vật liệu đệm. Các vi sinh hiếu khí sẽ tiếp nhận ôxy và chuyển hoá chất hữu cơ thành thức ăn.

  Quá trình này diễn ra nhanh nhất ở giai đoạn đầu và giảm dần về phía cuối bể. Trong môi trường hiếu khí (nhờ O2 sục vào), vi sinh hiếu khí tiêu thụ các chất hữu cơ để phát triển, tăng sinh khối trên vật liệu Plasdeck và làm giảm tải lượng ô nhiễm trong nước thải xuống mức thấp nhất.

Nước sau khi ra khỏi công trình đơn vị này, hàm lượng COD và BOD giảm 80-95%, đồng thời lượng bùn sinh ra cũng không nhiều như ở quá trình xử lý vi sinh bằng bùn hoạt tính lơ lửng (bể Aerotank).

e. Bể lắng II

  Nhiệm vụ: lắng các bông bùn vi sinh từ quá trình sinh học và tách các bông bùn này ra khỏi nước thải.

Nước thải được dẫn vào ống trung tâm của thiết bị. Nước thải sau khi ra khỏi ống trung tâm được phân phối đều trên toàn bộ mặt diện tích ngang ở đáy ống trung tâm.

   Ống trung tâm ở thiết bị lắng được thiết kế sao cho nước khi ra khỏi ống trung tâm có vận tốc nước đi lên trong thiết bị chậm nhất (trong trạng thái tĩnh), khi đó các bông cặn hình thành có tỉ trọng đủ lớn thắng được vận tốc của dòng nước thải đi lên sẽ lắng xuống đáy bể lắng.

  Nước thải ra khỏi thiết bị lắng có nồng độ COD giảm 80-85%. Lượng cặn lắng ở đáy bể được bơm một phần về bể sinh học và lượng bùn dư sẽ được bơm về bể chứa bùn. 

Phần nước trong trên mặt được tập trung chảy vào máng thu nước & được dẫn qua bể khử trùng.

f. Bể khử trùng

   Nước thải sau khi xử lý bằng phương pháp sinh học còn chứa khoảng 105 – 106 vi khuẩn trong 100ml, hầu hết các loại vi khuẩn này tồn tại trong nước thải không phải là vi trùng gây bệnh, nhưng cũng không loại trừ một số loài vi khuẩn có khả năng gây bệnh.

  Khi dùng máy điều chế javen châm clo vào nước, dưới tác dụng hóa chất Chlorine có tính oxi hóa mạnh sẽ khuếch tán xuyên qua vỏ tế bào vi sinh vật và gây phản ứng với men bên trong của tế bào vi sinh vật làm phá hoại quá trình trao đổi chất dẫn đến vi sinh vật bị tiêu diệt.

Nước thải sau khi qua hệ thống xử lý đạt tiêu chuẩn nguồn xả: QCVN 14:2008/BTNMT (Cột B).

g. Bể chứa bùn

Giữ & tách bùn lắng. Bùn sẽ định kỳ chở đi đổ bỏ hoặc chôn lấp. Phần nước sau khi tách cặn sẽ được đưa trở lại bể điều hòa để tiếp tục xử lý.

Giải pháp xử lý nước ô nhiễm dầu, mỡ

Theo đánh giá của Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội, hiện có khoảng hơn 100 hồ nước trên địa bàn bị ô nhiễm cần phải xử lý. Việc ứng dụng công nghệ cao nhằm xử lý tình trạng ô nhiễm, đặc biệt từ nguồn dầu, mỡ động thực vật là một trong những giải pháp hiệu quả nhằm giải quyết vấn đề từ "gốc". 

Nguy cơ từ nước nhiễm dầu mỡ
Theo các chuyên gia về xử lý nước thải, với tính chất của dầu, mỡ là không hòa tan trong nước, có độ bám dính cao, những hồ nước bị ô nhiễm dầu, mỡ nếu không có sự kiểm soát triệt để tại chỗ sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường. Nguyên nhân là do dầu mỡ quấn lại với nhau, tạo thành các mảng lớn bám bề mặt hoặc treo bên trong cống. Càng lâu, lượng mỡ tích tụ càng dày và làm tắc nghẽn đường ống thoát nước...
 

Thời gian qua, Hà Nội đã ứng dụng nhiều công nghệ để làm sạch nước hồ trên địa bàn.

  Kết quả khảo sát tại các sông Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét và 13 hồ trên địa bàn Hà Nội cho thấy tất cả các sông, hồ trên đều bị nhiễm dầu mỡ chủ yếu có nguồn gốc từ động, thực vật. Tổng lượng mỡ trong sông, hồ từ 0,5 đến 2,5mg/lít, cao hơn tiêu chuẩn quốc gia về nước mặt là 0,5mg/lít. Nguyên nhân là do các cửa hàng ăn uống, khách sạn, khu chế biến, khu dân cư đã xả trực tiếp nguồn nước thải không qua xử lý ra sông, hồ trên địa bàn Hà Nội.

  Để khắc phục tình trạng trên, mới đây, Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội đã phối hợp với các chuyên gia về nước của Hungary bàn biện pháp để tách dầu mỡ, làm sạch nước hồ ở Hà Nội. Theo các chuyên gia, TP Hà Nội nên sử dụng thiết bị tách dầu mỡ ( Bể tách mỡ ) bằng nhựa PARCO-P và thiết bị tách dầu mỡ bằng thép Inox 201 hoặc inox 304. Hai loại thiết bị này có đặc tính nhỏ gọn, dễ lắp đặt, bảo trì, hiệu quả tách mỡ cao, giảm ô nhiễm môi trường sông, hồ trên địa bàn.

  Ông Kovacs Karoly, Chủ tịch Hiệp hội nước Hungary, nguyên Chủ tịch Hiệp hội nước Châu Âu cho biết, hiện ở Hungary cũng như một số nước Châu Âu, các cơ sở sản xuất kinh doanh, nhà hàng, khách sạn, cửa hàng xăng dầu, khu chế biến, khu dân cư, nước trước khi thải ra môi trường sẽ được xử lý qua bể tách mỡ dầu  bằng thép inox hoặc nhựa.

  Phía Hungary sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm của mình trên lĩnh vực tách dầu mỡ từ các cơ sở kinh doanh cũng như từ nước mưa để làm sạch môi trường cho Hà Nội. “Mặc dù chi phí để lắp đặt khá tốn kém nhưng lợi ích đem lại cho môi trường sống của người dân sẽ rất lớn”, ông Kovacs Karoly chia sẻ.

Cân nhắc, đánh giá tác động

 Theo Sở Xây dựng Hà Nội, việc tách dầu mỡ từ nước thải, nước mưa trước khi đưa ra môi trường là vô cùng cần thiết. Tuy nhiên, áp dụng thiết bị tách nước thải chủng loại nào cũng cần được tính toán kỹ lưỡng, phù hợp với điều kiện khí hậu, môi trường và thực tế của Hà Nội.

 Ông Ứng Quốc Dũng, Phó Chủ tịch Hội Cấp thoát nước Việt Nam cho rằng, thời gian qua, Hà Nội ứng dụng công nghệ Redoxy-3C làm sạch nước hồ trên địa bàn đang phát huy hiệu quả, tuy nhiên thực chất mới chỉ là làm phần "ngọn". Về lâu dài để xử lý triệt để ô nhiễm, giúp các hồ nước trong xanh trở lại, việc tách dầu mỡ cũng như các tạp chất khác khỏi nước hồ mới là phần "gốc".

 Theo ông Phan Hoàng Minh, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội, qua tiến hành lấy mẫu nước phân tích mức độ ô nhiễm, công ty xác định hiện có khoảng hơn 100 hồ nước ô nhiễm cần phải xử lý.

 Trước đó, trong quý I-2017, tổng số hồ ngoại thành đã được xử lý là 36 hồ, thuộc địa bàn các huyện: Chương Mỹ, Gia Lâm, Thanh Oai, Thạch Thất, Ứng Hòa, Đông Anh, Mê Linh, Ba Vì, thị xã Sơn Tây. Công ty đang tiếp tục xử lý 22 hồ, tập trung vào khu vực ngoại thành, những hồ đã được kè và hồ nằm trong khu vực dân cư. Việc nghiên cứu, sử dụng thiết bị tách dầu mỡ bằng nhựa và thiết bị tách dầu mỡ bằng thép inox  của Hungary sẽ là một trong những phương án hiệu quả nhằm giúp công tác xử lý hồ ô nhiễm trên địa bàn TP Hà Nội diễn ra thuận lợi, hiệu quả.

Phương Nhi- HNM